Huh? Zijn de meeuwen nu al terug?

Eerste versie van dit verhaal: 16 november 2025. Aangevuld met nieuwe informatie: 4 december 2025

Net als je denkt dat je meeuwen een beetje begrijpt, dan gebeurt er iets onverwachts. Het is al weken rustig op het dak, want de oudermeeuwen en de jongen zijn uitgevlogen. Tot begin november opeens een harde KIEW KIEW KIEW klinkt, en twee meeuwen bijna elke dag komen kijken op de plek waar het nest ooit lag. En er zelfs gaan zitten, alsof het nest er nog is. Hè, wat gebeurt hier?

-Lees verder onder de foto-

Eerst de theorie. Simpel gezegd: in het voorjaar zoekt een meeuwenkoppel een plek om te nestelen, ze leggen eieren, broeden die uit, voeden de jongen op, en het hele gezin vertrekt. Mogelijk komt er in het voorjaar weer een broedpoging op dezelfde plek.

In de war?
Ons meeuwengezin heeft zich goed aan deze theorie gehouden. Maar inmiddels is het november. De volwassen zilvermeeuwen die je in Vlissingen ziet, hebben inmiddels hun winterkleed. Dat zie je aan de vlekjes in de nek en op de kop. In ‘winterstand’ denken ze niet na over het vormen van een gezin.

Dus… wat komt dat meeuwenkoppel dan op ons dak doen? Zijn het dezelfde meeuwen als in het voorjaar en zomer? Zijn ze in de war?

-Lees verder onder de video-

Om vast te stellen of het om dezelfde meeuwen gaat, zouden ze een ring om de poten moeten hebben, met een uniek nummer. Vogelonderzoekers brengen dat soort ringen aan. Maar onze meeuwen hebben die niet.

Tijd voor deskundigen
Het is dus niet helemaal zeker dat de twee meeuwen die rondom het verdwenen nest en de zonnepanelen dartelen dezelfde meeuwen zijn als in de zomer. Maar het lijkt er wel op. Waarom gaan ze anders precies op dezelfde plek kijken? Waarom gaan ze zitten op de plek waar het nest ooit was?

Ik kom er niet uit, en vraag daarom om raad bij twee deskundigen. Eerst bij meeuwenonderzoeker Kees Camphuysen van onderzoeksinstelling NIOZ. Zijn boek De Zilvermeeuw is voor mij een soort meeuwenbijbel geworden. Wat een hoop informatie en op een zeer begrijpelijke manier geschreven. (Tip voor als je meer wil weten.)

-Lees verder onder de foto-

Camphuysen kijkt ook op van wat onze meeuwen doen. Buiten de broed- en opvoedperiode kennen meeuwenpartners elkaar eigenlijk niet. Een koppel dat in de zomer samen een gezin sticht leeft in de winter naast elkaar, tot ze in het voorjaar/zomer weer bij elkaar komen.

Op een verkeerd moment
Maar, zegt Camphuysen, “We hebben vreemde meeuwen in ons arsenaal”. Hij beschrijft hoe een paar meeuwen in zijn onderzoeksgebied Texel juist in de winter bij elkaar is, en in de zomer juist niet.

Hij vraagt zich terecht af of de twee die nu op ons dak rondlopen, dezelfde zijn als in de zomer. Of is het er één uit de zomer en een wintervriend(in)? Aan de winterveren kan hij zien dat ze niet “up and running zijn voor een broedpoging”. Maar :”ze zullen niet de eerste meeuwen zijn die op een heel verkeerd moment ineens een nest gaan bouwen of met nestmateriaal gaan sjouwen”.

Toch al bij de kust
Het wel en wee van zilvermeeuwen wordt door middel van tellingen bijgehouden door Sovon Vogelonderzoek. Op een kaart op de Sovon-website is ook een dikke stip bij Vlissingen te vinden. Joost van Bruggen van Sovon denkt wel dat het ‘ons meeuwenkoppel’ is. “Zilvermeeuwen trekken deels weg, maar veel overwinteren in groepen langs de kust”.

Ons dak met zonnepanelen is vlakbij de kust. “Je broedpaar kan gewoon een keer terugkomen, en dat is niet uitzonderlijk als ze binnen een straal van tientallen kilometers waarschijnlijk op een strand, industrieterrein of pier staan te overwinteren”.

Wat nu
Dus… ik weet nu iets meer en tegelijk blijven een hoop vragen. Camphuysen raadt aan om in elk geval gegevens te noteren, en het opvallende gedrag goed in de gaten te houden.

En dat is precies wat ik ga doen!

Meer informatie over:
– Uitleg over kleurenringen (in het Engels).
– Vogelbescherming over ringen van vogels.
– Het verplicht ringen van de kweek van beschermde vogels.
– Meeuwen tellen door kleurringen.
– De tellingen van Sovon Vogelonderzoek.