Ze halen een stuk van de mast af

DEZE PAGINA GAAT VERDER OP TVTORENGOES.NL

Nederland kijkt sinds het begint van de tv in 1951 analoog. Op de tv-torens staan analoge zenders, en thuis heb je een analoge ontvanger. Maar: digitaal neemt het over. Met scherper beeld, en meer zenders. Dat betekent dat ook zendapparatuur wordt vervangen.

Op deze pagina:
– Waarom de top er af moet
– Dag 1: vier stukken eraf met een helikopter (met slideshow)
– Dag 2: nieuwe top er op (met slideshow)
– Videoverslag
– Wat moet je met de oude top?
– Helikopter verongelukt korte tijd later

Op de tv-toren in Goes komen in 2006 nieuwe zenders te staan die op 11 december 2006 definitief aan gaan. Het digitale signaal wordt dan voorlopig uitgezonden via de oude analoge antennes van Omroep Zeeland-TV, die net onder de rood-wit-rode top hangen. De oude antennes voor Nederland 1, 2 en 3 ín de rood-wit-rode top kunnen weg om vervangen te worden door nieuwe digitale antennes. Dat gebeurt in 2007.

Helikopter
Aanvankelijk is het plan om de oude antennes van de toren te halen met een hoge kraan. Maar het weer met wind en regen kan voor hinder zorgen, en het kost teveel tijd. Ook zouden de straten rondom de toren langere tijd moeten worden afgezet. Daarom besluit zenderbeheerder KPN op voorstel van de Gemeente Goes om een helikopter te gebruiken. De klus wordt geklaard op donderdag 22 en vrijdag 23 februari 2007.

Voor mensen die naar de aftopping willen kijken is een speciale spotplaats ingericht aan de Westhavendijk, maar ook elders staan veel kijkers.

De eerste dag
Op donderdag gaat de oude top er in vier stukken af. Rondom de toren zijn straten afgezet door de Gemeente Goes. Publiek stroomt massaal toe om te kijken. Mensen die vlakbij de toren wonen moeten tijdens de helikoptervluchten binnen blijven en de bewoners van de oude dienstwoning onder de toren moeten tijdelijk weg. ’s Middags is er op de begraafplaats naast de tv-toren nog een begrafenis en urnenbijzetting waardoor het werk tijdelijk stil ligt.

Eerder zijn er al voorbereidingen getroffen. De bouten zijn al losgedraaid, zo ver als kan. De bliksemafleider is al doorgezaagd, en de bekabeling is al losgehaald. Op 22 februari begint het spectaculaire gedeelte. De 8.000 kilo zware top wordt met een helikopter van de toren gehaald. Omdat het stuk dat weg moet uit vier delen bestaat zijn vier vluchten nodig.

De helikopter is van het Zwitserse bedrijf Helog, dat gespecialiseerd is in werk op moeilijke plaatsen. Als start- en landingsplaats is het parkeerterrein bij sportpark Het Schenge aangewezen. Dat ligt vlakbij de tv-toren. Vanaf de parkeerplaats vliegt de heli over de begraafplaats naar de toren. Elke vlucht, dus elke ophaalbeurt, duurt maar enkele minuten. De eerste vlucht is rond 12.00 uur, de vierde rond 17.00 uur. De monteurs overwegen om nog een vijfde vlucht te maken om de nieuwe kabels vast in de mast te hangen, maar zien daar vanaf. Ze hebben een dag gewerkt en zijn niet fit genoeg meer.

Slideshow dag 1

De tweede dag
Het werk op vrijdag 23 februari begint vroeg, omdat in de loop van de dag meer wind wordt verwacht. De helikopter met antennes kan tot windkracht vijf vliegen. De eerste vlucht is rond 9.15 uur. Twee dikke antennekabels worden omhoog gehesen zodat ze van boven af recht de mast in kunnen zakken.

In een tweede vlucht gaat de nieuwe top met digitale antenne omhoog. Het monteren neemt wat meer tijd in beslag. Een precies werkje. Maar na enkele minuten staat de witte top op de mast. Rond het middaguur vliegt de helikopter weg, naar een andere klus.

Slideshow dag 2

En verder
Zenderbeheerder KPN is tevreden over de klus en besluit om de methode die ze in Goes voor het eerst toepast, ook bij andere torens te gebruiken. Ook de aftopping van zenstorens in IJsselstein, Markelo en Roermond gebeurt daarom op dezelfde manier.

Videoverslagje
De website tvtorengoes.nl was op donderdag de hele dag aanwezig om te kijken, op de vrijdag een gedeelte van de dag. Dat is te zien in het onderstaande verslag.

De oude top
Wat doe je met een oude antennetop? KPN wil de buis als schroot verkopen, maar de Gemeente Goes toont interesse. Ook een bedrijf benadert KPN om de buis over te nemen om als reclamezuil te gebruiken. Uiteindelijk kiest KPN voor de Gemeente Goes. Op donderdag 22 februari krijgt burgemeester Dick van der Zaag de antennetop officieel overhandigd door KPN. Wat de gemeente er precies mee gaat doen is dan nog niet bekend, maar hij zal op een publieke plaats komen te staan.

De toren is na de aftoppingsoperatie 137 meter hoog. De oude analoge antennebuis was 20 meter lang, de nieuwe digitale buis 9 meter. Overigens bestaat er verwarring over de preciese hoogte van de toren in Goes.

Bewegende top
Sinds de nieuwe top op de toren staat beweegt de mast ook weer in de wind. In de oude top hing een contragewicht, om de kunststof top te verstevigen, maar ook om de antennes stil te laten hangen. Als het uitgezonden analoge signaal teveel heen en weer bewoog door schommeling van de mast kon dat voor slechter beeld zorgen bij de kijker. De nieuwe top is van staal, de antennes hangen er aan de buitenkant aan. Er is daarom geen gewicht meer nodig. Toen de wind toenam na installatie van de witte top, kwam bij de gemeente Goes en bij Omroep Zeeland een ongerust telefoontje binnen over de bewegende mast. Het kan geen kwaad, volgens KPN. Een bewegende mast is zelfs beter, omdat ‘ie anders bij een storm zou afbreken.

Antennes eraf

Nu de toren in Goes voor televisie is gedigitaliseerd zijn alle analoge antennes weg. Uiteindelijk worden ook de analoge antennes van Omroep Zeeland TV weg. In de inzet de oude situatie, daarnaast nieuwe huidige situatie. De foto is genomen op 13 november 2007, een grijze dag.

Ongeluk
Nog maar anderhalve week na de succesvolle omwisseling in Goes komt de helikopter die werd ingezet bij de werkzaamheden opnieuw in het nieuws. Bij een ongeluk in Oostenrijk stort ie neer. Acht mensen komen als de heli op 5 maart 2007 in Zell am See tegen een sportvliegtuigje botst. Eén van de slachtoffers was ook betrokken bij de aftopping in Goes.

Op de website van het bedrijf dat de aftopping met helikopter uitvoerde, Helog, wordebn de werknemers herdacht. Het screenshot hieronder is gemaakt op 8 maart 2007.